Metselstenen en het verschil tussen handvorm en vormbak

Het vormen van metselstenen kan op verschillende manieren gebeuren. Hieronder vindt u een overzicht:

Vormen voor metselstenen: de handvorm
De oudste methode voor het vormen van metselstenen of bakstenen is met handvormtechniek. Eerst wordt een bal met goed kneedbaar klei in een houten mal voor metselstenen gedrukt. De bovenkant wordt afgestreken en bedekt met een stalen droogplaat. Dan wordt de mal omgedraaid en de ongebakken steen (ook wel vormeling genoemd) valt uit de mal. Om de metselstenen gemakkelijk los te krijgen, worden ze voor het vullen bestrooid met zand. De grootste maatspreiding tijdens het vormen treedt op bij de handvormmachines.

Het originele fabricageproces wordt alleen nog toegepast voor restauratiewerken. Het onregelmatige oppervlak werd vroeger gekenmerkt door plooien en nerven. Tegenwoordig maakt men dit na door het oppervlak te bestrooien met zaagsel dat na het bakken van de steen een onregelmatig oppervlak achterlaat. (zaagsel verbrandt)

Vormen voor metselstenen: de vormbak
Bij de vormbaksteen wordt de klei machinaal in de vormbakken machinaal geperst. De overtollige klei wordt aan de bovenkant machinaal afgestreken. Om te voorkomen dat de klei gaat kleven bij het lossen van de stenen, worden de vormbakken bezand. De vormbaksteen heeft dus altijd vijf kanten met zand en één afgesneden kant. De steen is strak van vorm met een regelmatig oppervlak.

Vormen voor metselstenen: de strengperssteen
Tegenwoordig zijn de meeste bakstenen gemaakt door een strengpers. De klei komt uit een strengpersmachine en wordt dus niet in mallen gevormd. De strook (streng) van klei komt uit de pers en wordt op de dikte van de steen afgesneden. Deze wijze van produceren maakt bijna elke steenvorm mogelijk. De strengperssteen herkent u aan de zeer strakke vorm met snijvlakken geperst. Doordat het het strengpersprocédé een doorlopend proces is, kunnen deze stenen razendsnel geproduceerd worden. Een andere naam voor het vormen met de strengpersmachine is extruderen.